Zapotrzebowanie na prąd
Wybór paneli do kampera zawsze zaczyna się tak samo. To czy zamontowany panel słoneczny na kamperze będzie współpracował z regulatorem MPPT czy będzie to zwykły regulator ładowania PWM, czy będzie to sztywny panel słoneczny czy też elastyczne panele solarne, gdzie w kamperze je zamontujemy, a także wiele innych pytań jest sprawą drugorzędną. Najpierw musisz odpowiedzieć sobie na dwa pytania: ile potrzebuję mocy? oraz czy zmieszczę to na dachu?
O ile z tym drugim pytaniem musisz uporać się sam, o tyle możemy pomóc z tym pierwszym czyli jaka ma być moc panelu słonecznego? Jaki będzie najlepszy wybór paneli do przyczepy kempingowej?
Zanim przystąpimy do obliczeń zapotrzebowania na prąd w przyczepie kempingowej lub kamperze, a konsekwencji do mocy panelu, warto zdobyć informacje dotyczące mocy i natężenia prądu wszystkich urządzeń. Te dane zazwyczaj podawane są w watach [W] lub amperach [A lub mA]. W związku z tym, że akumulator do fotowoltaiki będzie miał podaną pojemność w amperogodzinach [Ah] musimy dokonać pewnych wyliczeń:
P = U * I [W] I = P / U [A]
U to napięcie w woltach[V], w naszym przypadku będzie to 12V. Następnie mnożymy wyliczoną ilość amperów przez godziny działania urządzeń i daje nam to jaka jest potrzebna ilość energii
Q = I * t [Ah]
Aby tego dokonać potrzebne jest nam wyliczenie średniego czasu użytkowania każdego urządzenia. Na przykład, jeśli ładowarka do telefonu pobiera 2A, a czas ładowania to 4 godziny dziennie, to otrzymujemy informację o dziennym zapotrzebowaniu na energię, mnożąc natężenie pobieranego prądu przez czas działania w godzinach. To drugi trudniejszy etap, który wymaga dokładnego planowania codziennego użytkowania urządzeń.
Zsumowanie dziennego zapotrzebowania na energię dla wszystkich urządzeń daje nam całkowitą wartość w amperogodzinach [Ah]. Choć proces ten może być początkowo wyzwaniem, szczegółowe obliczenia są kluczowe dla efektywnego zarządzania energią w trakcie podróży kempingowej.
Kiedy już zsumujemy całe nasze zapotrzebowanie na prąd na przyczepie czy kamperze powinniśmy tę ilość energii, po inżyniersku, pomnożyć razy 2 albo 3. Fotowoltaika w kamperze działa tylko wtedy kiedy świeci słońce - nie ma słońca? Panele fotowoltaiczne nie oddadzą do kampera nic albo prawie nic. Dodatkowo nie powinniśmy doprowadzić do rozładowania akumulatora do wartości granicznych. Stąd najlepiej Q pomnóżmy razy 3.
Regulator ładowania
Sporo poradników odnośnie doboru regulatora solarnego odpowiada na pytanie - regulator PWM czy regulator MPPT. Pytanie to było istotne kilka lat temu, kiedy ceny regulatorów MPPT były wyśrubowane. Teraz kiedy regulator MPPT kosztuje w granicach 300-700zł nie ma nad czym się zastanawiać. Montaż panela słonecznego w kamperze ma sens tylko z regulatorem MPPT. Panele fotowoltaiczne oddadzą więcej mocy korzystając ze śledzenia maksymalnego punktu pracy. Ten regulator da nam od 10-30% więcej mocy, a tym samym nie jest nam potrzebna większa moc panelu. Fotowoltaika na kamperze lub przyczepie może więc zajmować mniej miejsca, a tym samym zamontowany panel słoneczny będzie lżejszy, a i sam montaż paneli będzie prostszy.
Należy pamiętać o odpowiednim doborze natężenia z jakim ładujemy baterię oraz dobrać odpowiedni regulator ładowania do posiadanych paneli.
Wybór akumulatora do fotowoltaiki
Odnośnie wyboru akumulatora do fotowoltaiki musimy rozpatrzyć dwa główne aspekty:
Jakiej pojemności akumulator do kampera i na przyczepie?
Kiedy już wyliczyliśmy nasze zapotrzebowanie na prąd możemy zabrać się za wybór konkretnego modelu akumulatora o konkretnej pojemności. Standardowo akumulatory do kampera oscylują w granicach 50-150Ah. Wybrana przez nas pojemność musi też mieścić się w miejscu docelowym. Jeśli bateria hotelowa będzie zbyt duża możemy mieć problem z jej montażem. Pamiętajmy, aby to sprawdzić przed zakupem.
Pamiętajmy także, że powinniśmy go ładować prądem w okolicach 10% (lub większym) jego pojemności wyrażonej w Ah. Przykładowo akumulator 100Ah ładujemy prądem o natężeniu 10A.
Jakiego rodzaju akumulator do przyczepy kempingowej lub kampera?
Do wyboru aktualnie mamy 3 rodzaje: AGM, żelowe, LiFePo4.
Obecnie najlepszym rozwiązaniem jest akumulator LiFePo4 czyli wykonany w technologii litowo-żelazowo-fosforowej.
Czym jest akumulator LiFePo4?
Jest to rodzaj akumulatora litowo-jonowego, do którego wyprodukowania został wykorzystany lit (Li), żelazo (Fe) oraz fosfor (Po4). Ze względu na swoje właściwości, akumulatory te są popularne w wielu zastosowaniach, w tym w pojazdach elektrycznych, systemach magazynowania energii, urządzeniach przenośnych, a także łodziach, kamperach i przyczepach, gdzie wymagana jest wysoka wydajność, długa żywotność i bezpieczeństwo.
Jakie zalety posiadają akumulatory LiFePo4?
To przede wszystkim długa żywotność - Akumulatory LiFePO4 mają dużo dłuższą żywotność w porównaniu do tradycyjnych akumulatorów kwasowo-ołowiowych. Mogą wytrzymać znacznie większą liczbę cykli ładowania i rozładowania. Ich żywotność osiąga do kilku tysięcy cykli.
Akumulatory LiFePO4 mają wysoki współczynnik energii do masy, co oznacza, że mogą przechowywać więcej energii przy mniejszej wadze w porównaniu do innych typów akumulatorów. Mogą być ładowane szybciej niż tradycyjne akumulatory, co oznacza krótszy czas oczekiwania na pełne naładowanie. Ponadto Akumulatory LiFePO4 są stosunkowo bezpieczne w użytkowaniu. Są mniej podatne na przegrzewanie się lub wybuchy w porównaniu do niektórych innych typów akumulatorów litowych.
Wszystko to jest niestety okupione wyższą ceną - koszt początkowy jest znacznie wyższy niż w przypadku akumulatorów AGM lub żelowych.
Czym jest Akumulator AGM?
Akumulator AGM (Absorbent Glass Mat) to rodzaj akumulatora ołowiowo-kwasowego, który wykorzystuje specjalne maty z włókna szklanego do absorbowania elektrolitu. W przeciwieństwie do tradycyjnych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, elektrolit w akumulatorach AGM nie jest w postaci płynnej, co daje im kilka istotnych zalet.
Akumulatory AGM są szczelnie zamknięte i nie wymagają uzupełniania elektrolitu ani innych czynności konserwacyjnych, są bezobsługowe. Dzięki zamkniętej konstrukcji są mniej narażone na wycieki kwasu i emisję gazów, co czyni je bezpieczniejszymi w użytkowaniu. Akumulatory AGM mają niski poziom samowyładowania, co pozwala im dłużej zachować energię w stanie nieużywania. Są również zdolne do dostarczania wysokich prądów rozruchowych, co jest korzystne przy uruchamianiu pojazdów w niskich temperaturach. W porównaniu do tradycyjnych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, akumulatory AGM często mają dłuższą żywotność, zarówno pod względem liczby cykli ładowania, jak i kalendarzowego czasu użytkowania.
Wybór akumulatora AGM do kampera będzie dobrym pomysłem, szczególnie jeśli nasz budżet, albo specyficzne potrzeby nie pozwalają na zakup LiFePo4.
Czym jest akumulator żelowy?
Akumulator żelowy to typ akumulatora kwasowo-ołowiowego, w którym elektrolit jest w postaci żelu. Powstaje on poprzez zmieszanie kwasu siarkowego z krzemionką, co powoduje zagęszczenie elektrolitu i nadanie mu konsystencji żelu. Dzięki tej specyficznej konstrukcji, akumulatory żelowe posiadają pewne unikalne cechy i korzyści i trochę różnią się od AGM. W AGM Elektrolit jest wchłaniany i utrzymywany przez maty z włókna szklanego umieszczone między płytami ołowianymi. Konstrukcja jest szczelna, co zapobiega wyciekom elektrolitu. W akumulatorach żelowych elektrolit jest w postaci żelu, powstałego przez zmieszanie kwasu siarkowego z krzemionką, co również zapobiega wyciekom. Żelowe wersje posiadają lepszą odporność na głębokie rozładowanie, co sprawia że są bardziej odpowiednie do zastosowań wymagających regularnych cykli ładowania i rozładowania. Są też bardziej odporne na wahania temperatury.
Do ostatecznego wyboru trzeba wziąć pod uwagę nie tylko to jak będzie zapewnione ładowanie akumulatora i regulatora, to jak będzie pracował akumulator z panelem słonecznym, a także jaki mamy przeznaczony budżet.
Wybór paneli słonecznych do przyczepy kempingowej i kampera - jakie panele?
Jeśli chodzi o wybór paneli do przyczepy kempingowej i kampera możemy odnieść się do kilu osobnych kwestii:
1) panele fotowoltaiczne sztywne albo elastyczne panele solarne <) panele fotowoltaiczne monokrystaliczne lub panele słoneczne polikrystaliczne
Panele fotowoltaiczne sztywne czy elastyczne?
Zestaw fotowoltaiczny do kampera może zawierać zarówno panele słoneczne sztywne jak i elastyczne. Panele sztywne stopniowo tracą na popularności z powodu licznych wad w porównaniu z panelami elastycznymi. Przede wszystkim, podczas jazdy pod sztywnymi panelami powstają szczeliny, przez które może przechodzić wiatr, co powoduje hałas i gromadzenie się brudu. Panele sztywne są również bardziej widoczne i podatne na kradzież. Podobnie jak panele elastyczne, nagrzewają się podczas postoju. Plusem jest fakt, że podczas jazdy szczelina powoduje ochłodzenie panelu. Także montaż solarów sztywnych jest bardziej skomplikowany, i generuje większe koszty. Moduł fotowoltaiczny sztywny montuje się za pomocą dedykowanych uchwytów, powoduje to, że panel odstaje od kampera co zwiększa także jego wysokość, a także zwiększa podatność na zaczepienie nim o gałęzie czy inne przeszkody. Tradycyjny panel słoneczny ma jednak tę zaletę, że jest tańszy w zakupie i może oferować większą moc.
Panele elastyczne są łatwiejsze do zainstalowania i bardziej wydajne, co oznacza, że przy tej samej mocy zajmują mniej powierzchni. Są również bardziej odporne na grad w porównaniu z tradycyjnymi panelami sztywnymi, co zwiększa ich trwałość. Nie odstają od przyczepy kempingowej. Panele słoneczne elastyczne są też bardziej estetyczne.
Panele fotowoltaiczne monokrystaliczne lub polikrystaliczne?
Wybór paneli słonecznych do kampera między monokrystalicznymi a polikrystalicznymi zależy od kilku kluczowych czynników, takich jak efektywność, koszt, warunki instalacji i dostępna przestrzeń.
Monokrystaliczne panele są bardziej efektywne, co oznacza, że produkują więcej energii na jednostkę powierzchni. Jest to szczególnie ważne tam, gdzie dostępna przestrzeń na dachu jest ograniczona. Mają jednolity, ciemny kolor, co niektórym może wydawać się bardziej estetyczne. Są zazwyczaj droższe od polikrystalicznych, ale ich wyższa efektywność może uzasadniać wyższy koszt, zwłaszcza gdy przestrzeń jest ograniczona.
Polikrystaliczne panele słoneczne są mniej efektywne niż monokrystaliczne, co oznacza, że potrzebują więcej miejsca, aby wygenerować tę samą ilość energii. Mają niebieskawy, krystaliczny wygląd, który może nie każdemu odpowiadać, jednakże fakt, że są one zainstalowane na dachu niespecjalnie powinno przeszkadzać. Są tańsze w produkcji, co sprawia, że są bardziej przystępne cenowo.
Wybór paneli fotowoltaicznych do kampera:
- Przestrzeń na dachu: Jeśli masz ograniczoną przestrzeń na dachu, monokrystaliczne panele będą lepszym wyborem ze względu na ich wyższą efektywność.
- Budżet: Jeśli budżet jest ograniczony zdecydowanie taniej wypadną polikrystaliczne panele słoneczne.
- Estetyka: Monokrystaliczne panele mają bardziej jednolity, ciemny wygląd, co może lepiej komponować się z wyglądem pojazdu.
- Warunki oświetleniowe: Jeśli spodziewasz się częstego korzystania z paneli w warunkach słabego oświetlenia (np. pochmurne dni), monokrystaliczne panele będą bardziej wydajne.
Jaka moc panelu słonecznego?
Wybór paneli solarnych do kampera i przyczepy pod kątem mocy jest bardzo mocno zdeterminowany przestrzenią na dachu. W przeważającej większości na przyczepie większa moc panelu będzie po prostu niemożliwa do zainstalowania. Szczególnie tyczy się to mniejszych przyczep. Instalacja fotowoltaiczna przyczepy kempingowej zajmuje relatywnie dużo miejsca, a moc paneli solarnych jest stricte powiązana z ich rozmiarem. Wystające kominki, lufty, okna dachowe skutecznie uniemożliwiają zainstalowanie większej mocy modułu fotowoltaicznego. W kamperze zazwyczaj jest trochę więcej miejsca, co pozwoli na zwiększenie mocy paneli solarnych.
Przeciętnie zestaw solarny elastyczny posiada moc pomiędzy 100-200W. Powyżej 150W można już myśleć o zamontowaniu przetwornicy i korzystaniu z energii elektrycznej dostępnej ze standardowego gniazdka 230V.
Tradycyjny panel słoneczny może osiągać większą moc - możliwe jest zainstalowanie nawet 400W panelu. Na pytanie ile paneli trzeba sobie odpowiedzieć po dokładnych pomiarach przestrzeni na dachu.
Fotowoltaika dla kampera - energia słoneczna na wyciągnięcie ręki!
Jeżeli zdecydujesz się montować fotowoltaikę to świetnie trafiłeś. Jest to idealne rozwiązanie dla osób, które ciągle pozostają w ruchu. Niezależnie na jaki wybór zestawu fotowoltaicznego się zdecydujesz, czy to będzie instalacja off-grid, czy zestaw dedykowany możesz być pewien, że znacząco ułatwi to podróżowanie. Energia słoneczna zdecydowanie ułatwia biwakowanie na dziko i umożliwi ci realizowanie zarówno długoterminowego pobytu, jak i spontanicznych wypadów. System fotowoltaiczny niesłychanie ułatwia używanie urządzeń codziennego użytku.
